Bo'lim: Yangliklar

Mustaqilligimizning 31 yilligi munosabati bilan “Yangi Oʻzbekistonda el aziz, inson aziz” shiori ostida Innovatsion rivojlanish vazirligi va tizim tashkilotlari tomonidan maktablarda “Mustaqillik darsi” oʻtkazilishi belgilangan.
Shu munosabat bilan “Innovatsion rivojlanish nashriyot-matbaa uyi” qoshidagi “Ilm-fan va innovatsion rivojlanish” hamda “Innovator”jurnallari bosh muharrirlari Hilola Saloyeva va Sevara Abdullayevalar tomonidan Chilonzor tumanida joylashgan 90-maktabning 10-11 sinf oʻquvchilari uchun maʼnaviy va maʼrifiy tadbir trening tarzda tashkillashtirildi.
Tadbir davomida oʻquvchilarni kasbga yoʻnaltirish, kelajakda hayotiy maqsadlarga erishish yoʻlida davlat tomonidan berilayotgan imkoniyatlardan unumli foydalanish hamda Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan oʻquvchi-yoshlarga yaratilayotgan imtiyozlar va ularning yoshiga oid oʻtkazilayotgan tanlovlar haqida maʼlumot va tavsiyalar berildi. Shuningdek, ixtirochilik qobiliyatlari mavjud oʻquvchilarga bilimini shakllantirish uchun qayerga murojaat qilishlari mumkinligi boʻyicha maslahatlar aytib oʻtildi.
Bundan tashqari, tadbir davomida jurnallar faoliyati haqida batafsil maʼlumotlar berildi, xususan oʻquvchi-yoshlar va talabalarga oid “Innovator” jurnali tomonidan oʻtkazilayotgan tanlov va motivatsion tadbirlar haqida gapirildi. Masalan, nashrda 7 yoshdan 21 yoshgacha boʻlgan bolalar oʻrtasida “Vazirdan maktub” sahifasi yoʻlga qoʻyilganligi va u orqali yoshlar oʻz qiziqishlari va faoliyati haqida Innovatsion rivojlanish vaziri Ibrohim Abdurahmonovga xat yoʻllab, javob xati olish anʼanasi yoʻlga qoʻyilgan.

Assalomu alaykum, Ibrohim Yo’lchiyevich. Men, Buxoro viloyati G’ijduvon tumanidan Sheraliyev Akobir, 17 yoshdaman. G’ijduvon tumaniga tashrifingiz chog’ida men va akamga qilgan e’tiboringizdan haligacha xursandmiz. Siz bizning qahramonimizsiz.
Men ixtirochilikka qiziqaman. Hozirda robototexnikadan kursga qatnayapman. IT dasturlashni ham o’rganmoqchiman, turli tanlovlarda qatnashib kelmoqdaman. Kelajakda buyuk ixtirochi-muhandis bo’lmoqchiman.
Chet el texnika oliygohlarida o’qishni va O’zbekistonni yuksaklikka yetaklovchi ixtirolar qilishni istayman. Men dronlar yasamoqchiman. Dron deganda faqat uchadigan emas, balki tartib saqlovchi, quruvchilarga yordam beruvchi, qora doriga qarshi choqa tadbirlar davomida ishtirok etuvchi, karantin holatlarida dori-darmon, oziq-ovqat tashiydigan, xullar insonlarning og’irini yengil qiladigan robotlarni nazarda tutdim.

Assalomu alaykum, Ibrohim Yo’lchiyevich.

Men Buxoro viloyati G’ijduvon tumanidan Nasriddinov Sardor, 15 yoshdaman. Men texnologiyalar, ixtirolar, robototexnika va dasturchilikka qiziqaman. Men kelajakda bank sohasida ish yuritmoqchiman. Bu sohada ishlash uchun men matematika va ingliz tili fanlarini yaxshi o’qishim kerak. Men hozirda bu fanlardan kurs va to’garaklarga qatnashyapman. Hozirda ko’plab qiziqarli va foydali loyihalar yasamoqdaman. Ulardan birini sizga rasm ko’inishida taqdim qildim. Bular mening hobbiyimdir. Men yana kelajakda O’zbekiston uchun hamda butun dunyo uchun foydasi tegadigan loyihalar yaratishni niyat qildim. Men bundan tashqari sport to’garaklariga ham qatnashyapman. Sport sohasida ham ko’plab sovrin va yutuqlarga erishganman.
Buxoro viloyati, G’ijduvon tumani, Qassabon MFY, Bog’chag’ozi qishlog’i 15-uy

Assalomu alaykum, Hurmatli Abdurahmonov Ibrohim Yulchiyevich!

Men, Taslimboyev Og’abek Yoqubjon o’g’li 2012-yil 26-aprelda Namangan viloyati Chust tumani Toshqo’g’on qishlog’ida tug’ilganman. Hozirda Namangan shahridagi 1-maktabning 5-“G” sinfida o’qiyman. Men ixtirochilik, yangi texnikalarni yaratishga qiziqaman. Bundan tashqari, ingliz tili va matematika fanlarini sevib o’qiyman.

Qiziqishim bo’yicha hozirda Robototexnika va ingliz tili kurslariga qatnashyapman. Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan e’lon qilingan tanlovlarda ishtirok etib turaman va hozirgacha bir qancha sertifikatlarni qo’lga kiritganman.

Mening bobom fermerlar, paxta ham yetishtiradilar. Mana shu paxtalar pishgandan so’ng, ularni o’zi teruvchi mashinalarni tog’amning telefonlaridagi videoda ko’rdim. Men shu mashinalarni yanada zo’r yuradigan va ko’p paxta teradiganini yaratmoqchiman. Shuning uchun Robototexnikani mukammal o’rganib, biz yashaydigan manzildagi ya’ni Namangan viloyati Chust tumani Toshqo’rg’on MFY dagi tengdoshlarimga ham yaxshi kompyuter olib, kursimizdagi videoroliklardan robotlarni yasash sirlarini o’zim o’rgangan va bilgan narsalarimni o’rgatib, birdan bir jamoa bo’lib, yangi yaxshi ixtirolar qilib Vatanimiz rivojiga hissa qo’shishni niyat qildim.

Taslimboyev Og’abek Yoqubjon o’g’li

“Assalomu alaykum, Ibrohim Yo’lchiyevich! Men, Sheraliyev Zafarsher Husenovich 9 yoshdaman. Buxoro viloyati G’ijduvon tumanida yashayman. Men shaxmat, robototexnika, matematika hamda ITga qiziqaman. Yaqinda Buxoro shahrida o’tkazilgan tadbirda qatnashib, o’z qo’lim bilan quyosh nuri yordamida harakatlanadigan robot yasadim. Kelajakda buyuk dasturchi bo’lib yetishmoqchiman! Maqsadlarimdan yana biri kelajakda ovoz yordamida harakatlanuvchi shaxmat ixtiro qilmoqchiman.”

Kichik innovatorimizning orzulari kelajakda amalga oshishiga tilakdoshmiz!

Assalomu alaykum, Ibrohim Yo‘lchiyevich! Men, Sheraliyeva Shirin Husen qizi, 15 yoshdaman. Buxoro viloyati G‘ijduvon tumanida yashayman. Men ingliz tili, IT, robototexnika va astronomiya ilmiga qiziqaman. Kelajakda, eng asosiysi, ota-onamning orzularini amalga oshirish maqsadida IELTS 8+ ball olib, grand asosida West Minister institutida o‘qib, muhtaram

 prezidentimizga shaxsiy tarjimon bo‘lmoqchiman.
Yana bir orzuyim kelajakda yomg‘ir suvlaridan foydali maqsadlarda foydalanish uchun o‘z loyihamni elga tadbiq

etish va shuning kichik bir maketini sizga yuboraman. Men kichik vaqtimdan koinotga juda qiziqaman va osmonni teleskop orqali kuzatish eng katta orzularimdan biri.
Men 26-iyulda Yoshlar oyligi doirasida Buxoro shahrida o‘tkazilgan “The youth of new Uzbekistan let’s unite” mavzusidagi nutqlar tanlovida ishtirok etib, faxrli birinchi o‘rinni qo‘lga kiritdim va “Xorijiy tillarni o‘qitishni rivojlantirish vazirligi” Buxoro viloyati boshqarma boshlig‘I Nozima Xoliqova tomonidan sertifikat va esdalik sovg‘asi bilan taqdirlandim.
Sizdan javob kelishini intizorlik bilan kutib qolaman.

 

“Innovator” jurnali orqali eʼlon qilingan “Vazirdan maktub” loyihasi uchun Qashqadaryoning chekka bir hududidan xat keldi.

Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumani Ommag‘on qishlog‘ida yashovchi yosh ixtirochi Ahrorbek Farhodov Innovatsion rivojlanish vaziriga o‘z qiziqishlari, ayniqsa, turli xil eski uskunalarning ichki qismlaridan Labo mashinasi, kamaz, magnitofon va yana koʻplab texnika vositalari yasagani haqida maktub yoʻllagan edi.

Yosh ixtirochining maktubiga Innovatsion rivojlanish vaziri Ibrohim Abdurahmonov ham javob yozdi: “Ahrorbek, maktubingizni oʻqidim. Oʻqidim-u, yurtimizda sizdek iqtidorli va yangiliklarga intiluvchan, izlanishlardan zavq oladigan yoshlar borligidan quvondim, gʻururlandim. Vaqtingizdan unumli foydalanayotganizdan xursand boʻldim. Maktabda aʼlo baholarga oʻqishdan tashqari har xil innovatsion ishlanmalar yaratishga qiziqishingiz, ularni oʻzingiz mustaqil yasashga boʻlgan ishtiyoqingiz katta yutuq va ulkan marralarga olib kelishiga ishonaman”.

“InnoWeek-2022” innovatsion ishlanmalar hududiy ko‘rgazmasi Qashqadaryo viloyati bosqichi doirasida Ahrorjon Farhodovga Innovatsion rivojlanish vazirligi vakillari tomonidan vazirning javob maktubi va esdalik sovg‘asi topshirildi.

Karantin davrida o‘quvchilarning vaqtini foydali va qiziqarli o‘tkazadigan, ularga ishtiyoq beradigan o‘zbek tilidagi ta’lim platformasi mavjud emasligi nafaqat ta’lim, balki iqtisodiy tomondan ham zarar katta edi. KHISO olimpiada maktabi asoschisi, “Kun testi” mobil ilovasi va www.khiso.uz onlayn olimpiadalar platformasi startap loyihasi rahbari Sardorbek Bozorov ana shunday innovatsion platforma yaratdi:

– Yurtimizda karantin joriy etilgach, jamoamiz bilan oʻzimizning telegram kanalimizda “Kun testi” oʻtkaza boshladik. Ushbu test sinovlarida ishtirok etadigan yoshlar soni tezda oshib ketdi.

Shundan soʻng bu jarayonni avtomatlashtirmasak boʻlmaydi, degan xulosaga keldik. Natijada bizning ushbu mobil ilovamiz yaraldi.

Koʻpchilik shunday savol beradi: “Nega aynan taʼlimga oid platforma yaratdingiz?” Sababi oʻzbek tilida taʼlimga oid platforma juda kam yoki yoʻq desak ham boʻladi. Boshqalaridan farqli jihati esa “KHISО”da raqobat mavjud.

Bizning platformada reyting yuritiladi. Respublika, shahar va tumanda kimlar yetakchi? Bilimdon yoshlar esa oʻzidan kimdir oʻzib ketayotganini koʻrsa, har kuni testlar ishlay boshlaydi.

Ragʻbatlantirish bor. Har oyning oxirida respublika va viloyat bosqichi gʻoliblariga medallar va esdalik sovgʻalari topshiramiz.

Eng asosiy jihatimiz esa bizning platformada tizim mavjud. Shuningdek, bizda eng kuchli jamoa shakllangan. 2015-yildan buyon xalqaro olimpiadalarda gʻolib boʻlgan yoshlarning aksariyati mening shogirdlarim. Jamoamizda ular ham faoliyat olib boradi.

Hozirda 50 ming nafardan ziyod odam mobil ilovamizdan foydalanyapti. Saytimizdan esa 205 mingdan ziyod kishi roʻyxatdan oʻtgan.

Pomidor endilikda daraxtda yetishtiriladi

Barchamiz meva-sabzavotlarning u yoki bu turini xush koʻrib isteʼmol qilamiz. Аyniqsa, pomidordan qilingan salatlar doimo dasturxonimizda. Yurtimizda endilikda pomidorlar daraxtlarda yetishtirilishi haqida koʻpchilik bilmasa kerak. Loyiha rahbari Oybek Yoʻldoshev daraxt va uning hosili haqida shunday maʼlumot berdi:

– Bizning pomidor daraxtimizning oddiy pomidor koʻchatlaridan asosiy farqi serhosilligi va yerdan unumli foydalanish uchun juda qulayligidadir. 5 yillik pomidor daraxti 1.5 tonnagacha hosil berishi mumkin. U xuddi uzum mevasidek yetishtiriladi. Bu esa issiqxonaning yuqori va pastki qismidan bir vaqtning oʻzida ikki marta hosil olish imkonini beradi.

Pomidor daraxtimiz koʻp yillik hisoblanib, 9 yil davomida qishin-yozin, doimiy hosil beradi. Uni, asosan, issiqxonalarda qishda issiq, yozda 40 darajadan oshmagan holatda saqlash lozim.

Pomidor daraxti 12 metrgacha oʻsadi. Mazasi boshqa pomidorlarnikidan sira farq qilmaydi. Ushbu daraxt boshqa davlatlarda ham yetishtiriladi. Xususan, biz yetishtirayotgan nav Rossiya davlatidan keltirilgan.

Issiqxonamizda pomidorning “cherry” – qizil va sariq navlari ham yetishtiriladi.

 

YANGI DAVRNING QAYNOQ INNOVATSIYALARI

“Innovator” jurnali oʻz oʻquvchilariga eng soʻnggi va barcha uchun qiziqarli boʻlgan innovatsion loyihalarni taqdim etadi. Ushbu loyihalarning barchasi Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan moliyalashtirilgan. Oʻqing, motivatsiya oling va siz ham yarating!

Havoni tozalovchi g‘isht

Innovatsiyalar yangi bilimlar, kashfiyotlar, ixtiro va tadqiqotlar natijasida rivojlanib boradi. Bizning qahramonimiz yaratgan yangi ekologik g‘isht ham ana shunday tadqiqotlar natijasidir. Shu vaqtga qadar dunyo boʻylab qurilish sohasida 4 turdagi gʻishtdan foydalanilgan boʻlsa, endilikda insonlar havoni tozalashga yordam beradigan gʻishtdan ham bino qurishlari mumkin.

Mashhurbek Ismoilov, loyiha rahbari:

— Biz dastlab ohak ishlab chiqarar edik. Ish jarayonimizda ohakdan yana nima ishlab chiqarish mumkin, deb koʻp oʻyladik. Keyinchalik gʻisht yaratish gʻoyasi tugʻildi. Bu loyiha bizning 15 yillik tadqiqotlarimiz samarasidir. Gʻisht ohak toshi va ohakdan ishlab chiqariladi. Ishlab chiqarishdan soʻng gʻisht toshga aylanadi va yillar davomida atrofdagi karbonat angidrid gazini yutib, havoni tozalaydi.

Hisob-kitoblarga koʻra, 50 yil davomida 1 dona gʻisht 200 grammgacha karbonat angidrid gazini yutadi. Biz yaratgan gʻisht tarkibida sement, yelim yoʻq. Uning oʻrniga karbonat angidrid gazi karbonizatsiya qilinadi. Natijada ular toshga aylanadi. Аsosiysi, bu gʻishtlar shunchaki bir burchakda tursa ham zararli gazni yutib, aholimiz uchun naf keltiradi. Kelajakda shu kabi yoʻlak plitalarini ham ishlab chiqarishni yoʻlga qoʻymoqchimiz.

Bir yilda 6 million dona gʻisht ishlab chiqarishni rejalashtirganmiz. Bugungi kunda Qirgʻiziston bilan 200 ming АQSh dollarlik shartnoma imzolandi. Shuningdek, Qozogʻiston bilan ham hamkorlik aloqalari o‘rnatildi. Loyihamizga Rossiya Federatsiyasidan ham qiziqish bildirilmoqda.
Hisob-kitoblarga koʻra, bir dona gʻishtimiz 1 АQSh dollari miqdorida baholanib, eksportga yoʻnaltiriladi. Oʻzbekistonda esa undan 2 barobar arzon sotishimiz belgilangan.